هر کدام از ما احتمالاً بارها بالا رفتن از پلهها در تاریکی شب، برخورد با اجسام متعدد هنگام راه رفتن در تاریکی نیمه شب، جستجو برای پیدا کردن محل کلید برق هنگام ورود به خانه را تجربه کرده ایم. با استفاده از لامپ هوشمند به عنوان یکی از دستاوردهای دنیای تکنولوژی محور، میتوانیم تمامیاین تجربهها را به دست تاریخ سپرده و فراموش کنیم. لامپ هوشمند یکی از مهم ترین اجزای سیستم روشنایی هوشمند ساختمان به شمار میآید که میتواند تجربه زندگی مدرن را حتی در خانههای قدیمی و معمولی امکان پذیر سازد. جهت آشنایی با انواع لامپهای هوشمند در این مقاله با خانه ناب همراه شوید.
لامپ هوشمند چیست؟
در صورتی که قصد امتحان کردن تکنولوژی هوشمند سازی ساختمان را دارید ولی نمیدانید که از کجا باید شروع کنید، میتوانید نخستین قدم را با خرید لامپ هوشمند در مسیر هوشمند سازی خانه بردارید. تنها با جایگزین کردن لامپهای هوشمند با لامپهای قدیمی و نصب یک اپلیکیشن بر روی تلفن همراه هوشمند، تاچ پنل یا تبلت میتوانیم از میان هزاران طیف رنگی متعدد یکی را انتخاب کنیم، جهت روشن و خاموش شدن لامپ برنامه زمان بندی تعیین کنیم، شدت نور را تغییر دهیم یا افکتهای نوری متفاوت را پیاده سازی کنیم.
عبارت هوشمند در دنیای تکنولوژی برای تجهیزاتی استفاده میشود که قابلیت نظارت و عملکرد اتوماتیک، آنالیز اطلاعات و گزارش دهی را دارند. تجهیزات هوشمند از طریق پروتکلهای متعددی با یکدیگر و سیستم کنترل، ارتباط برقرار میکنند که در رابطه با لامپهای هوشمند پروتکلهای Wi-Fi، Zigbee، بلوتوث و Z-Wave را شامل میشود.
لامپهای هوشمند از لحاظ ظاهری تفاوت چندانی با سایر لامپهای موجود در بازار ندارند؛ ولی برعکس لامپهای معمولی به شبکه اینترنت متصل شده و از راه دور نیز کنترل و مدیریت میشوند. در حالی که لامپ هوشمند قیمت بیشتری به نسبت لامپ فلورسنت یا حتی لامپ LED معمولی دارد، ولی انرژی پایین تری را در مقایسه با لامپهای رشته ای و فلورسنت مصرف میکند و طول عمر آن با لامپهای LED غیر هوشمند مساوی است..
لامپهای هوشمند را میتوانیم از طریق تاچ پنل هوشمند و معمولی، تلفن همراه هوشمند، تبلت یا حتی دستیار صوتی کنترل و مدیریت کنیم. کنترل و مدیریت لامپ هوشمند نیز تنها به قابلیت روشن و خاموش کردن لامپ محدود نمیشود و توانایی تغییر رنگ و تنظیم شدت نور را نیز در اختیار کاربران خود قرار میدهد.
طرز کار لامپ هوشمند چگونه است؟
چنانچه پیش از این با لامپ هوشمند سر و کار نداشته اید، احتمالا با شنیدن نام آن تصور کنید که کنترل و مدیریت آن پیچیدگی بسیار زیادی دارد ولی در حقیقت کنترل و مدیریت لامپ هوشمند میتواند حتی ساده تر و راحت تر از لامپهای معمولی باشد. کنترل و مدیریت لامپ هوشمند دیگر به فشردن کلید برق محدود نمیشود و میتوانید آن را با یک ضربه بر روی گوشی یا فرمان صوتی کنترل و مدیریت نمایید. با وجود این، هنگام قطع شدن اینترنت، امکان کنترل و مدیریت لامپ هوشمند به طور دستی نیز وجود دارد.
لامپ هوشمند به راحتی بر روی سرپیچ لامپهای معمولی نصب یا به سیم کشی برق منزل وصل میشود. لامپهای هوشمند به یک سیستم کنترل مرکزی متصل شده و دستورات را از همین راه دریافت میکنند. سیستم کنترل مرکزی یک پلتفرم سخت افزار یا نرم افزاری است که کارکرد لامپها را کنترل و مدیریت میکند.
دستهای از لامپهای هوشمند با کمک هاب کار میکنند. هاب در سیستم اتوماسیون ساختمان و منازل به سخت افزاری گفته میشود که تجهیزات متعددی مثل انواع لامپ سقفی هوشمند به آن وصل میشوند و ارتباط میان آنها را کنترل و مدیریت میکند. به عنوان مثال، بعضی از مدلهای لامپ هوشمند از پروتکل Z-Wave یا Zigbee استفاده میکنند؛ ولی تلفن همراه هوشمند از این پروتکلها پشتیبانی نمیکند.
به طور معمول هاب با استفاده از کابل شبکه به مودم متصل شده و نقش رابط میان تلفن همراه و لامپهای هوشمند را ایفا میکند. بعد از متصل کردن لامپها به هاب و نصب اپلیکیشن معرفی شده توسط شرکت سازنده آن، لامپها از همین طریق کنترل و مدیریت میشوند. مدلهای دیگری از لامپهای هوشمند وجود دارند که به صورت مستقیم به شبکه Wi-Fi منزل یا محل کار وصل میشوند و میتوان با استفاده از نلفن همراه هوشمند، تبلت یا تاچ پنل دستورات را از همین روش به لامپ ارسال نماییم.
انواع لامپهای هوشمند
انواع متعددی از لامپهای هوشمند در بازار موجود است که از لحاظ شکل، قابلیتها، پروتکل مورد استفاده جهت تبادل داده با سیستم کنترل و اندازه پایه با یکدیگر متفاوت است. در نتیجه لامپهای هوشمند موجود در بازار را میتوانیم از جنبههای متعدد دسته بندی کنیم.
انواع لامپهای هوشمند از لحاظ پایه
نوع پایه لامپ، یکی از اساسی ترین مشخصاتی است که هنگام خرید لامپ هوشمند باید به آن توجه بسیار زیادی داشته باشیم. قبل از خرید لامپ هوشمند باید بدانیم که میخواهیم لامپ هوشمند خریداری شده را بر روی چه نوع سرپیچی نصب کنیم. نوع پایه لامپ از یک عبارت کوتاه که شامل حرف و عدد است، تشکیل میشود. عموما در کشور ایران پایههای E27 و E14استفاده میشوند.
به طور معمول پایه E27 برای لامپهای سقفی، آویز و کمد استفاده میشود و در مقایسه با پایه E14 قطر بیشتری نیز دارد. در مقابل، پایه E14 برای لامپهای لوستری و دکوری استفاده میشود که به طور معمول سایز کوچک تری دارند و انرژی کمتری را مصرف میکنند.
دسته ای از لامپهای هوشمند نیز وجود دارند که به سنسورهای شناسایی حرکت و یا شدت نور مجهز هستند؛ در نتیجه بدون احتیاج به نصب سنسور اضافی یا استفاده از اطلاعات جمع آوری شده به وسیله سایر اجزای خانه هوشمند، میتوانند بر اساس شرایط محیط و به صپرت اتوماتیک عمل کنند. به عنوان مثال، لامپ هوشمند مجهز به سنسور تشخیص حرکت میتواند ورود و خروج اشخاص به منزل یا محل کار را شناسایی کرده و به صورت مستقل روشن و خاموش شود.
انواع لامپ هوشمند از لحاظ محل نصب لامپ
لامپهای هوشمند از لحاظ محل نصب به دو دسته لامپ داخلی و لامپ محیطهای باز تقسیم بندی میشوند. از آن جایی که لامپ هوشمند فضای باز شرایط متفاوتی را از لحاظ تهویه هوا، قرار گرفتن لامپ در معرض گرد و خاک و رطوبت و سایر عوامل محیطی تجربه میکنند، هنگام طراحی لامپ نیز باید شرایط کارکرد آن در نظر گرفته میشود. به طور معمول لامپ هوشمند فضای باز نور بیشتری در مقایسه با لامپهای داخلی دارند و در مقابل نفوذ آب و سایر عوامل محیطی با دوام هستند.
انواع لامپ هوشمند از لحاظ امکانات
لامپهای هوشمند تولید شده توسط برندهای متعدد با توجه به بازار هدف و خلاقیت طراح، میتوانند قابلیتهای متعددی را در اختیار خریداران قرار دهند. کاربردی ترین انواع لامپ هوشمند از لحاظ امکانات شامل موارد زیر میشود:
لامپ هوشمندRGB
این دسته از لامپ هوشمند با ادغام کردن طیفهای رنگی قرمز، آبی و سبز میتوانند میلیونها طیف رنگی متفاوت را بازسازی کنند. این قابلیت از راه روشن و خاموش کردن و تنظیم شدت نور دیودهای رنگی صورت میگیرد. به عنوان مثال، هنگامی که نور زرد را از روی اپلیکیشن نصب شده بر روی تلفن همراه هوشمند انتخاب کنیم، دیودهای سبز و قرمز با شدت مناسب روشن شده و دیود آبی خاموش باقی میماند تا رنگ دلخواه ما بازسازی شود.
لامپ هوشمند غیر RGB
در مکانهایی که قابلیت تغییر رنگ نور کاربردی نیست، میتوانیم از لامپ هوشمندی استفاده نماییم که فقط یک طیف رنگی را تولید میکنند یا طیفهای رنگی محدودی را به وجود میآورند. به طور معمول این دسته از لامپهای هوشمند انواع مهتابی، آفتابی و سفید یخی را شامل میگردد.
لامپ هوشمند و اسپیکر بلوتوث
مدلهایی از لامپ هوشمند در بازار وجود دارند که مجهز به اسپیکر بلوتوثی هستند. خریداران میتوانند علاوه بر مدیریت و کنترل نور و رنگ لامپ، موسیقی و حتی صدای زنگ گوشی را به وسیله اسپیکر آن پخش نماید.
لامپ هوشمند با قابلیت تغییر شدت نور
تغییر شدت نور یکی از کاربردی ترین امکانات لامپ هوشمند به شمار میآید که این توانایی با عبارت (Dimmable) در مشخصات لامپ هوشمند به مشتریان اعلام میشود. با استفاده از این توانایی میتوانید نور فضا را با نوع فعالیت خودمان تطبیق دهید. چنانچه در حال مطالعه کردن هستید، میتوانید روشنایی لامپ را افزایش داده و چنانچه میخواهید جهت خواب شبانه آماده شوید، میتوانید روشنایی لامپ را کمتر کنید.
انواع لامپ هوشمند از لحاظ پروتکلهای ارتباطی
لامپهای هوشمند از پروتکلهای متعددی جهت برقراری ارتباط با سایر تجهیزات خانه هوشمند و همچنین سیستم کنترل استفاده میکنند. به عنوان مثال، لامپهای هوشمند برند Aeotec و Enbrighten از پروتکل Z-Wave، لامپ هوشمند Sengled و فیلیپس مدل Philips Hue از پروتکل Zigbee، لامپ هوشمند برند Vont، GE، Govee و لامپ هوشمند ایرانی پارس شهاب از پروتکل بلوتوث لامپهای هوشمند برندهای Wiz، شیائومی، Cree و تویا از پروتکل Wi-Fi، استفاده مینمایند. هر کدام از پروتکلهای مورد استفاده لامپ هوشمند مزایا و معایبی دارند که باید با توجه به شرایط منزل و احتیاجات ساکنین آن مورد استفاده قرار بگیرد.
راهنمای خرید لامپ هوشمند
هنگام خرید لامپ هوشمند، چند مورد بسیار مهم وجود دارد که حتما باید در نظر بگیرید:
- نوع اتصال: لامپ هوشمند از انواع متعددی از تکنولوژیهای اتصال استفاده مینماید که شامل Wi-Fi، Zigbee، Z-Wave و بلوتوث میشود. وای فای از رایجترین گزینهها محسوب میشود؛ چرا که سریع و قابل اعتماد است. Zigbee و Z-Wave انتخابهای مناسبی جهت خانههای هوشمند محسوب میشود؛ زیرا به مصرف انرژی پایین تری احتیاج دارند و از شعاع عمل بیشتری برخوردار هستند. بلوتوث انتخاب مناسبی برای لامپهایی است که میخواهید آنها را به صورت موقت یا تنها در یک اتاق خاص کنترل نمایید.
- دمای رنگ: دمای رنگ یک لامپ بر مقدار گرم یا سرد بودن نور آن تأثیر بسیار زیادی میگذارد. دمای رنگ با واحد کلوین (K) اندازه گیری میشود. دمای رنگهای گرم عددی میان 2700 تا 3000 کلوین هستند و نوری زرد یا نارنجی ایجاد میکنند. دمای رنگهای خنک عددی میان 3500 تا 4500 کلوین هستند و نوری سفید یا آبی ایجاد میکنند.
- شدت: شدت لامپ بر مقدار روشنایی آن تأثیر به سزایی میگذارد. شدت با واحد (lx) اندازه گیری میشود و شدتهای بالاتر نوری روشن تر ایجاد میکنند.
- ویژگیهای اضافی: بعضی از لامپهای هوشمند امکانات اضافی از قبیل شناسایی حرکت، روشنایی اتوماتیک و سازگاری با Alexa یا Google Assistant را به شما ارائه میدهند.
با در نظر گرفتن این عوامل، میتوانید لامپ هوشمندی را پیدا کنید که متناسب با نیازها و بودجه شما باشد.
کلام آخر
پیاده سازی سیستم کنترل روشنایی هوشمند تنها به استفاده از لامپ هوشمند محدود نمیشود و با استفاده از تجهیزاتی از قبیل کلید هوشمند و پریز هوشمند نیز میتوانید بعضی از قابلیتهای لامپهای هوشمند را بر روی لامپهای معمولی خانه خود در اختیار داشته باشید؛ یعنی با اتصال پریز آباژور و یا تعویض کلید سنتی با کلید هوشمند میتوانید لامپهای معمولی را نیز همچون لامپ هوشمند از راه دور روشن یا خاموش نماییم. در صورتی که لامپ مورد نظر دارای قابلیت تغییر شدت روشنایی باشد، با استفاده از دیمر هوشمند میتوانید این قابلیت پر کاربرد را نیز در اختیار داشته باشید.
جهت استعلام قیمت لامپ هوشمند و خرید آن به سایت خانه ناب مراجعه کرده و یا با کارشناسان ما از طریق شمارههای درج شده در سایت ارتباط برقرار کنید.